ترکیه، کشوری است که 2 قاره آسیا و اروپا را به هم پیوند داده و از تلفیقی غنی از فرهنگ‌ها برخوردار است. به‌همین دلیل، به مقصدی جذاب برای بسیاری از افرادی تبدیل شده است که به دنبال فرصت‌های جدید و سبک زندگی پویا هستند. با افزایش تعداد افرادی که قصد دارند ترکیه را خانه خود کنند، درک تفاوت بین اقامت دائم و شهروندی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. هرچند هر 2 وضعیت، امکان زندگی در این کشور زیبا را فراهم می‌کنند، اما حقوق، مسئولیت‌ها و مسیرهای ادغام متفاوتی دارند.

مهم‌ترین تفاوت بین اقامت دائم  و شهروندی ترکیه

دو پروسه مهم برای خارجیانی که قصد نقل مکان به ترکیه را دارند وجود دارد. یکی از آنها اخذ مجوز اقامت (Residence Permit) و دیگری اخذ شهروندی ترکیه (turkey’s Citizenship) است. از نظر قانونی، اقامت در ترکیه بدون مجوز اقامت امکان‌پذیر نیست. بدون اخذ شهروندی ترکیه، نمی‌توانید از حقوقی که جمهوری ترکیه ارائه می‌دهد بهره‌مند شوید. اگر می‌خواهید در ترکیه زندگی کنید، داشتن مجوز اقامت و شهروندی ترکیه مزایای زیادی برای شما به همراه خواهد داشت. از آنجایی که ترکیه در حال پیوستن به اتحادیه اروپا است، پاسپورت جمهوری ترکیه پس از اخذ، امکان دسترسی به 110 کشور را فراهم می‌کند. هنگامی که ترکیه یکی از کشورهای اتحادیه اروپا شد، شما هم می‌توانید بدون ویزا به کشورهای اروپایی سفر کنید.

مجوز اقامت چیست؟

مجوز اقامت سندی است که برای خارجیانی که تصمیم به نقل مکان به ترکیه گرفته‌اند، ضروری است تا بتوانند در این کشور اقامت کنند. امروزه، خارجی‌ها می‌توانند حتی برای اقامت کوتاه‌مدت، مجوز اقامت تا ۲ سال دریافت کنند. بعضی معیارها وجود دارد که خارجیانی که مایل به دریافت مجوز اقامت هستند باید رعایت کنند. معیارها و مجوز اقامت ممکن است بسته به نوع درخواست خارجی متفاوت باشد.

موارد زیر، اسناد مورد نیاز برای متقاضیان هنگام درخواست مجوز اقامت محسوب می‌شوند. البته، ممکن است بسته به نوع درخواست اسناد اضافی هم مورد نیاز باشد.

• عکس بیومتریک با زمینه سفید که در ۶ ماه گذشته گرفته شده است.
• در صورتی که پاسپورت ایرانی دارید، ترجمه تأییدشده توسط مقامات رسمی ضروری است.
• فرم درخواست مجوز اقامت
• بیمه سلامت (برای بعضی از انواع درخواست‌ها ضروری نیست که در این مورد باید با وکیل مهاجرتی کراس بوردر فریدم مشورت کنید.)
• عدم سوءسابقه کیفری
• رسیدهای پرداخت هزینه‌های اخذ مجوز اقامت ترکیه

انواع مجوز اقامت در ترکیه

برای اقامت قانونی در کشور ترکیه، بسته به وضعیت متقاضی چند نوع مجوز به‌صورت قانونی تعریف شده‌اند. این مجوزهای اقامتی عبارت‌اند از:

• مجوز اقامت کوتاه‌مدت (Short Term Residence Permit): نوع مجوز اقامتی که به خارجیانی که از کشور بازدید می‌کنند، برای مدت‌زمان درخواست شده و تنها در صورتی که هدف بازدید خود را اعلام کنند، داده می‌شود. حداکثر مدت‌زمان ۲ سال است. عموماً به‌عنوان مجوز اقامت توریستی شناخته می‌شود.
• مجوز اقامت خانوادگی (Family residence Permit): نوع مجوز اقامتی که می‌تواند به همسر خارجی، فرزندان زیر ۱۸ سال، فرزندان نیازمند مراقبت دائمی و افرادی که تحت حمایت فرعی آنها هستند، اعطا شود.
• مجوز اقامت دانشجویی (Student Residence Permit): نوع مجوز اقامتی که دانشجویان خارجی که در رشته‌های مرتبط با آموزش عالی در ترکیه تحصیل می‌کنند باید اخذ کنند.
• مجوز اقامت دائم (Permanent Residence Permit): نوع مجوز اقامتی که فقط می‌تواند توسط خارجیانی که حداقل ۸ سال به طور مداوم و قانونی با مجوز اقامت تأیید شده در کشور زندگی کرده‌اند، اخذ شود.
• مجوز اقامت برای اهداف درمانی (Residence Permit for Health Purposes): نوع مجوز اقامتی که باید توسط خارجی در مدت زمانی که در مراکز درمانی ترکیه تحت درمان است، اخذ شود.
• مجوز اقامت از طریق سرمایه‌گذاری (Residence Permot by Investment): شما همچنین می‌توانید با سرمایه‌گذاری ۵۰ هزار دلار علاوه بر درخواست، مجوز اقامت مورد نیاز برای اقامت قانونی در ترکیه را در طول مدت زندگی خود در ترکیه دریافت کنید.

مجوز اقامت انتخاب ایده‌آلی است اگر کسی بخواهد در ترکیه زندگی کند. با این حال، اگر آنچه شما می‌خواهید اقامت مادام‌العمر در ترکیه است، به یاد داشته باشید که مجوز اقامت شما منقضی خواهد شد. با اخذ شهروندی ترکیه، می‌توانید فرصت ماندن در ترکیه را به دست آورید.

کارت فیروزه‌ای (Turquoise Card) چیست؟

کارت فیروزه‌ای (Turquoise Card) نوعی بیمه برای شهروندان خارجی واجد شرایطی است که در ترکیه ملک می‌خرند، در این کشور سرمایه‌گذاری می‌کنند یا مایل به زندگی در ترکیه هستند. به‌عنوان یک خارجی که در ترکیه زندگی می‌کند، می‌توانید با ارائه مدارک لازم (مثل مدارکی که درآمد شغلی، پرداخت اجاره یا حق شارژ آپارتمان را ثابت می‌کند) به نهادهای مشخص به مدت ۳ سال، کارت فیروزه‌ای دریافت کنید.

به لطف سیستم کارت فیروزه‌ای می‌توانید مجوز اقامت (residence permit) در ترکیه دریافت کنید. این کارت به‌صورت اختصاصی برای جذب سرمایه‌گذاران واجد شرایط و افراد باکیفیت (دارای مجموعه خاصی از مهارت‌ها در زمینه‌های ورزش، علم یا هنر) به کشور طراحی شده است. با این حال، برای اینکه دارنده کارت بتواند برای شهروندی درخواست کند، باید ۵ سال به طور قانونی در ترکیه زندگی کند.

شهروندی ترکیه چیست؟

شهروندی ترکیه به معنای داشتن کارت شناسایی رسمی جمهوری ترکیه (the official identity card of the Republic of Turkey)، پاسپورت ترکیه و برخورداری از حقوقی است که توسط جمهوری ترکیه ارائه می‌شود. طبق قوانین جمهوری ترکیه، شما برای تبدیل شدن به یک شهروند ترک نیازی به ترک تابعیت فعلی خود ندارید. ترکیه کشوری است که تابعیت مضاعف را اجازه می‌دهد. برای خارجیان، گذار به شهروندی ترکیه یک فرآیند پیچیده است. برای تبدیل شدن به یک شهروند ترک بیش از یک راه وجود دارد که عبارت‌اند از:

• اخذ شهروندی در ترکیه (برای خارجیانی که در ترکیه متولد نشده‌اند یا والدین ترک ندارند)
• اخذ شهروندی ترکیه با سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات: انجام حداقل ۴۰۰ هزار دلار سرمایه‌گذاری در ترکیه، حق شهروندی ترکیه را به ارمغان می‌آورد. نکته جالب اینکه به جای یک ملک ۴۰۰ هزار دلاری، می‌توان چندین ملک خریداری کرد تا زمانی که مبلغ مورد نیاز را تشکیل دهند.
• اخذ شهروندی ترکیه با حکم مقام ذی‌صلاح: با تأییدیه‌ای که از وزارتخانه دریافت می‌شود هم می‌توان حق شهروندی را کسب کرد. برای به دست آوردن شهروندی از این طریق، شما ملزم به زندگی ۵ ساله مداوم در ترکیه و دانستن زبان ترکی تا حد لازم هستید.
• اخذ استثنایی شهروندی ترکیه: اگر فردی استعداد خاصی (اعم از استعدادهای علمی، ورزشی و هنری) داشته باشد که برای کشور ترکیه ارزشمند تلقی شود، می‌تواند با آن شهروندی کسب کند. دارندگان کارت فیروزه‌ای هم حق درخواست شهروندی ترکیه را دارند.
• تبدیل شدن به شهروند ترکیه از طریق ازدواج: در صورت ازدواج با فردی که شهروند ترکیه است، فرصت تبدیل شدن به شهروند ترکیه را دارید. درخواست می‌تواند به‌شرط ازدواج حداقل ۳ ساله ارائه شود.
• اخذ شهروندی ترکیه از طریق فرزندخواندگی: در صورتی که یک والد ترک کودکی خارجی را به فرزندی قبول کند، در صورتی که تهدیدی برای امنیت ملی نباشد، به کودک حق شهروندی داده می‌شود.
• اخذ شهروندی ترکیه برای شهروندان قبرس شمالی: کسانی که دارای کارت شناسایی و پاسپورت جمهوری ترک قبرس شمالی هستند هم می‌توانند حق شهروندی ترکیه را کسب کنند.

نگاهی به 10 تفاوت مهم بین اقامت دائم و شهروندی ترکیه

اخذ اقامت دائم و شهروندی در ترکیه، دو مسیر مهم برای افراد خارجی که به دنبال زندگی و سرمایه‌گذاری در این کشور هستند، محسوب می‌شوند. هر کدام از این وضعیت‌ها ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند که برای افراد متقاضی اهمیت دارد. درک تفاوت‌های اساسی بین این دو وضعیت می‌تواند به تصمیم‌گیری بهتر و آگاهانه‌تر کمک کند. در ادامه به ۱۰ تفاوت اصلی بین اقامت دائم و شهروندی ترکیه می‌پردازیم.

۱. حق رأی و شرکت در انتخابات

شهروندان ترکیه حق رأی دادن در انتخابات محلی و ملی را دارند، در حالی که افراد دارای اقامت دائم این حق را ندارند. به‌عنوان مثال، اگر شما اقامت دائم داشته باشید، نمی‌توانید در انتخابات ریاست‌جمهوری ترکیه شرکت کنید.

۲. دسترسی به حقوق اجتماعی و رفاهی

شهروندی ترکیه دسترسی کامل به تمامی حقوق اجتماعی و رفاهی مثل بیمه‌های اجتماعی و مزایای بازنشستگی را فراهم می‌کند، در حالی که افراد دارای اقامت دائم ممکن است محدودیت‌هایی در دسترسی به بعضی از این خدمات داشته باشند.

۳. حق استخدام در بعضی مشاغل دولتی

شهروندان ترکیه می‌توانند در مشاغل دولتی استخدام شوند، اما این امکان برای افرادی که فقط اقامت دائم دارند، وجود ندارد. برای مثال، برای استخدام در پلیس یا ارتش ترکیه، فرد باید شهروند ترکیه باشد.

۴. نیاز به تمدید اقامت

اقامت دائم در ترکیه نیاز به تمدید دوره‌ای دارد، در حالی که شهروندی دائمی بوده و نیاز به تمدید ندارد. به‌عنوان نمونه، افراد دارای اقامت دائم باید هر ۵ سال یکبار اقامت خود را تمدید کنند.

۵. سفر بدون ویزا به کشورهای دیگر

شهروندان ترکیه می‌توانند به بسیاری از کشورها بدون نیاز به ویزا سفر کنند، اما افرادی که فقط اقامت دائم دارند، این مزیت را ندارند. به‌عنوان مثال، شهروندان ترکیه می‌توانند به کشورهای اتحادیه اروپا بدون ویزا سفر کنند.

۶. امکان دریافت گذرنامه ترکیه

افرادی که شهروند ترکیه هستند می‌توانند گذرنامه ترکیه را دریافت کنند که مزایای بیشتری برای سفر به کشورهای مختلف دارد، در حالی که افراد دارای اقامت دائم این امکان را ندارند.

۷. امکان اخذ تابعیت برای خانواده

شهروندان ترکیه می‌توانند برای اعضای خانواده خود هم درخواست تابعیت کنند، در حالی که این امکان برای افرادی که فقط اقامت دائم دارند وجود ندارد. به‌عنوان مثال، یک شهروند ترکیه می‌تواند برای همسر و فرزندان خود هم درخواست شهروندی دهد.

۸. دسترسی به نظام آموزشی دولتی

شهروندان ترکیه دسترسی کامل به نظام آموزشی دولتی دارند، اما این امکان برای افرادی که اقامت دائم دارند، ممکن است محدودیت‌هایی داشته باشد. برای نمونه، دانشجویان با اقامت دائم ممکن است مجبور به پرداخت هزینه‌های بیشتر برای تحصیل در دانشگاه‌های دولتی باشند.

۹. امکان مالکیت زمین‌های کشاورزی

فقط شهروندان ترکیه حق مالکیت زمین‌های کشاورزی را دارند و این امکان برای افراد دارای اقامت دائم وجود ندارد. به‌عنوان مثال، اگر شما قصد خرید یک مزرعه در ترکیه را دارید، باید ابتدا شهروندی ترکیه را اخذ کنید.

۱۰. حق بازگشت به ترکیه پس از اقامت طولانی در خارج

شهروندان ترکیه می‌توانند بدون محدودیت زمانی به کشور بازگردند، در حالی که افراد دارای اقامت دائم اگر برای مدت‌زمان طولانی در خارج از ترکیه بمانند، ممکن است اقامت خود را از دست بدهند.

این تفاوت‌ها به‌وضوح نشان می‌دهند که انتخاب بین اقامت دائم و شهروندی ترکیه بستگی به نیازها و اولویت‌های فرد دارد.

پس از اخذ شهروندی ترکیه چه اتفاقی می‌افتد؟

پس از اخذ شهروندی ترکیه، شما حق دارید از تمام مزایای جمهوری ترکیه بهره‌مند شوید. شما مشکلی از بابت مجوز اقامت نخواهید داشت، چونکه پس از پایان درخواست مجوز اقامت کوتاه‌مدت، حق زندگی در ترکیه برای شما ایجاد می‌شود. همچنین، با داشتن شهروندی ترکیه، همان حقوقی را خواهید داشت که هر شهروند ترک در ترکیه دارد. علاوه بر همه اینها، با داشتن پاسپورت ممتاز ترکیه می‌توانید با خیال راحت در بسیاری از کشورها وقت بگذرانید.

این مراحل که جزئیات زیادی دارند، اغلب خسته‌کننده و پیچیده هستند. به همین دلیل است که رسیدگی به آنها توسط خود متقاضی دشوار است. در چنین مواردی، مشورت با شرکت‌های حرفه‌ای مثل کراس بوردر فریدم منطقی است. به‌عنوان یک مؤسسه مهاجرتی، ما برای رفع هرگونه نیاز شما در زمینه مجوز اقامت و شهروندی ترکیه در کنار شما هستیم.

پاسخ به سؤالات متداول

1. تفاوت اصلی بین اقامت دائم و شهروندی ترکیه چیست؟ اقامت دائم به افراد اجازه می‌دهد بدون ترک تابعیت اصلی خود، به مدت طولانی در ترکیه زندگی کنند و از بعضی مزایای اجتماعی مثل دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی و آموزش برخوردار شوند. اما شهروندی ترکیه علاوه بر امکان زندگی دائمی، شامل حقوقی چون حق رأی دادن، استخدام در مشاغل دولتی و بهره‌مندی از تمامی حقوق اجتماعی و سیاسی می‌شود.
2. آیا افراد دارای اقامت دائم می‌توانند در ترکیه رأی دهند؟ خیر، افرادی که اقامت دائم ترکیه را دارند، حق رأی در انتخابات محلی و ملی را ندارند. این حق تنها برای شهروندان ترکیه محفوظ است. به‌عنوان مثال، اگر شما اقامت دائم داشته باشید، نمی‌توانید در انتخابات ریاست‌جمهوری ترکیه شرکت کنید.
3. آیا دارندگان اقامت دائم نیاز به تمدید اقامت خود دارند؟ بله، اقامت دائم در ترکیه نیاز به تمدید دوره‌ای دارد، در حالی که شهروندی دائمی بوده و نیاز به تمدید ندارد. برای مثال، افراد دارای اقامت دائم باید هر ۵ سال یکبار اقامت خود را تمدید کنند تا همچنان بتوانند در ترکیه زندگی کنند.
4. آیا می‌توان از طریق اقامت دائم برای اعضای خانواده تابعیت ترکیه گرفت؟ خیر، افرادی که اقامت دائم ترکیه دارند نمی‌توانند برای اعضای خانواده خود درخواست تابعیت کنند. اما شهروندان ترکیه می‌توانند برای همسر و فرزندان خود هم درخواست شهروندی دهند و این امکان برای افراد دارای اقامت دائم وجود ندارد.